หอสมุดแห่งชาติหริภุญไชย เทศบาลเมืองลำพูน

        หอสมุดแห่งชาติลำพูน  เป็นสาขาที่ย้ายมาจากหอสมุดแห่งชาติเชียงใหม่แต่เดิม หอสมุดแห่งชาติจัดตั้งสาขาที่จังหวัดเชียงใหม่  ตั้งแต่ ปี พ.ศ. ๒๔๗๐ ในสมัยรัชกาลที่ ๗ โดยสมเด็จฯ  กรมพระยาดำรงราชานุภาพ  ทรงดัดแปลงโรงช้างเผือก (ที่สร้างขึ้นเพื่อน้อมเกล้าฯ ถวาย “พระเศวตคชาดิลก”  แด่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อคราว  เสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลพายัพประมาณปี พ.ศ. ๒๔๖๘ – ๒๔๖๙ )   ให้เป็นห้องสมุดภาคพายัพเพื่อจัดเก็บรวบรวมเรื่องราวเกี่ยวกับมณฑลพายัพ  อาคารดังกล่าวเป็นตึกสี่เหลี่ยม  อยู่ภายในบริเวณโรงเรียนยุพาราชวิทยาลัย  ต่อมาในปี  พ.ศ. ๒๕๑๘  จำเป็นต้องเวนคืนที่ดินให้แก่โรงเรียนจึงต้องปิดบริการ  ประกอบกับในเวลาต่อมาท่านพระคุณเจ้าพระสุเมธมังคลาจารย์ (พระธรรมโมลีเจ้าอาวาสวัดพระธาตุหริภุญชัยในขณะนั้น)   ได้เสนอมอบอาคารศาลาศรีจำปาด้านทิศตะวันตกของวัด  ซึ่งอยู่ทางด้านถนนอินทยงยศ  ให้หอสมุดแห่งชาติจัดตั้งเป็นหอสมุดแห่งชาติลำพูน  จึงได้ขนย้ายหนังสือครุภัณฑ์  และพัสดุห้องสมุดไปจัดตั้งที่จังหวัดลำพูน และถือฤกษ์ในเดือนมีนาคม  ๒๕๒๑  เวลา ๑๔.๐๐ น. ทำพิธีเปิดหอสมุดแห่งชาติลำพูน โดยนิมนต์พระคุณเจ้าพระสุเมธมังคลาจารย์ (พระธรรมโมลี)  เจ้าอาวาสวัดพระธาตุหริภุญชัยเป็นประธานในพิธี

ต่อมากรมศิลปกร  ได้ดำเนินการถ่ายโอนภารกิจการให้บริการของหอสมุดแห่งชาติ  ซึ่งอยู่ในความรับผิดชอบของกรมศิลปกร  กระทรวงวัฒนธรรม  ให้แก่เทศบาลเมืองลำพูน  เพื่อเป็นการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น  ซึ่งได้มีการลงนามส่งมอบในวันที่  ๙ กรกฎาคม  ๒๕๕๓   จากนั้นเทศบาลเมืองลำพูนได้ลงความเห็นว่าหอสมุดแห่งชาติลำพูนเดิม มีข้อจำจัดด้านสถานที่ ไม่สามารถขยายได้  จึงทำการขนย้ายหนังสือ วัสดุและครุภัณฑ์มาที่อาคารคุณธรรม 38  ชั้น 1 ในโรงเรียนเทศบาลสันป่ายางหลวง แล้วได้เปลี่ยนชื่อหอสมุดใหม่  จากเดิมเป็นหอสมุดแห่งชาติลำพูน มาเป็นหอสมุดแห่งชาติหริภุญไชย  เทศบาลเมืองลำพูน และได้ทำพิธีเปิดหอสมุดแห่งชาติหริภุญไชย อย่างเป็นทางการในวันที่ ๖ กันยายน  ๒๕๕๔ โดยนายประภัสร์ ภู่เจริญ เป็นประธานในพิธีเปิด พร้อมด้วยคณะผู้บริหาร พนักงานเทศบาลเมืองลำพูน

– เปิดให้บริการวันจันทร์ – วันเสาร์ เวลา 08.30 – 16.30 น.

– หยุดวันอาทิตย์ วันนักขัตฤกษ์ และวันหยุดชดเชย ตามประกาศของทางราชการ